3 Adımda Daha Az Endişe Edin
Endişe diğer adıyla tasa, bireylerin karşılaştıkları belirsizlikler, potansiyel tehlikeler veya stres kaynaklarına karşı gösterdiği doğal bir duygusal tepkidir. Genellikle, bir tehlike ya da tehdit algılandığında, insanların vücudu savaş ya da kaç tepkisi olarak bilinen bir mekanizmayı harekete geçirir; bu da tasayla ilişkilidir. Ancak, endişe zaman zaman orantısız hale gelebilir ve kişinin günlük yaşamını, işlevselliğini ve genel refahını olumsuz etkileyebilir.
Türleri:
- Normal Endişe: Günlük yaşamın doğal bir parçasıdır ve genellikle belli bir olay ya da duruma yöneliktir. Belirsizlik durumlarında, önemli kararlar alınırken veya potansiyel tehlikelerle karşılaşıldığında ortaya çıkar.
- Patolojik Endişe: Anksiyete bozukluklarıyla ilişkilidir ve kişinin günlük yaşamını, işlevselliğini olumsuz etkiler. Kişi, sürekli ve kontrol edilemez bir endişe durumu yaşar, bu da normal aktiviteleri yerine getirmesini zorlaştırabilir.
Başa Çıkma Yöntemleri:
- Farkındalık ve Kabul: Durumun farkında olmak ve onu kabul etmek, bu duyguyu yönetmenin ilk adımıdır. Mindfulness ve meditasyon, bu farkındalığı geliştirmeye yardımcı olabilir.
- Düzenli Egzersiz: Fiziksel aktivite, stres ve endişe düzeylerini düşürmeye yardımcı olan endorfin salgılanmasını tetikler.
- Dengeli Beslenme: Sağlıklı bir diyet, vücudun stres ve endişeye karşı direncini artırabilir.
- Yeterli Uyku: İyi bir gece uykusu, zihinsel sağlık için hayati önem taşır ve endişe düzeylerini kontrol altında tutmaya yardımcı olabilir.
- Profesyonel Yardım: Psikoterapi veya danışmanlık, özellikle endişe kontrol edilemez hale geldiğinde faydalı olabilir. Bazen, duruma bağlı olarak, ilaç tedavisi önerilebilir.
- Rahatlama Teknikleri: Yoga, derin nefes alma teknikleri ve progresif kas gevşetme gibi rahatlama yöntemleri endişeyi yönetmeye yardımcı olabilir.
Endişe, insan deneyiminin doğal bir parçasıdır, ancak aşırı ve kontrol edilemez hale geldiğinde, kişinin günlük yaşam kalitesini etkileyebilir. Bu durumda, profesyonel yardım almak önemlidir. Daha da ötesi herkes tasalanır. Büyükler de çocuklar da. Bu konuda ne yapmalısınız? Endişeleriniz ister büyük ister küçük olsun. Şu 3 adımı atabilirsiniz:
- Ne için tasalandığınızı anlamaya çalışın.
- Durumu daha iyi hale getirmenin yollarını düşünün.
- Yardım isteyin.
1.Anlayın
Bazen, tam olarak ne için tasalandığınızı bilebilirsiniz. Diğer zamanlarda, sizi neyin rahatsız ettiğini tam olarak bilemeyebilirsiniz. Huysuz görünen bir öğretmen için tasalandığınızı varsayalım. Ama belki de sizi gerçekten rahatsız eden şey, matematikle ilgili sorun yaşıyor olmandır. Matematikle ilgili biraz yardım alırsan, o öğretmen gayet iyi görünebilir.
Ailevi problemler gibi bazı problemler büyüktür ve birçok parçası vardır. Sorunu görmezden gelmek veya bir parçasına odaklanmak yerine sorunu bir bütün olarak görün. Ancak probleminize veya en azından bir kısmına odaklanabilmek, harekete geçmenin ilk adımıdır. Sizi neyin endişelendirdiğini anlamakta güçlük çekiyorsanız, 3. Adıma geçin ve bir ebeveynden veya güvendiğiniz başka bir kişiden yardım alın.
2.Daha iyi hale getirmenin yollarını düşünün.
Daha az endişeli hissetmenize yardımcı olmak için hemen hemen her zaman yapabileceğiniz bir şey vardır. Orada oturup tasalanmak hiç eğlenceli değil ve muhtemelen probleminizi çözmeyecektir. Ancak bir eylem moduna geçmek daha umutlu hissetmenize yardımcı olabilir.
Okuldaki notlar genellikle çocuklar için en büyük tasa kaynağıdır. Tasanız buysa, kendinize şu soruları sorun:
- Dereceler neden önemlidir? Benim için ne anlama geliyorlar?
- Derse nasıl hazırlanıyorum? Ertesi gün sınav olmadığında bile notlarımı gözden geçiriyor muyum?
- Ödevimi yapmak için iyi bir yerim var mı?
- Notları yeniden yazmak, bilgi kartları kullanmak ve bir çalışma arkadaşıyla çalışmak gibi farklı çalışma yöntemlerini denedim mi?
Tasanız bir arkadaşınızla yaptığınız bir kavgayla ilgiliyse, arkadaşınıza bir not yazmaktan onu bir basketbol maçına davet etmeye kadar yapabileceğiniz tüm eylemleri yazabilirsiniz. İkinizin arasında olanlar için özür dileyecek misiniz? Olası eylemlerin bir listesini yaptıktan sonra, arkadaşlığınızı tekrar rayına oturtması en muhtemel olanı seçebilirsiniz.
Ama ya sorununuzu daha iyi hale getirmek için yapacak bir şey bulamıyorsanız? O zaman 3. Adıma (zaten bir sonraki adım) atlayıp birinden yardım isteme zamanıdır.
3.Yardım İsteyin.
Tasalanmak sizi yalnız hissettirebilir. Tasalı olduğunuzda, konuşacak birini bulmak yardımcı olabilir. Bazen insanlar “Neden uğraşayım ki? Bu konuda bir şey yapamaz” der. Ama yine de bir şans vermek için iki neden var:
1. Duygularınızı paylaşana ve kişinin yardım etmesine izin verene kadar kimsenin yardım edemeyeceğinden emin olamazsınız.
2. Birine seni rahatsız eden şeyi söyleme eylemi bile seni biraz daha iyi hissettirebilir. Sonrasında endişelerinizle artık yalnız değilsiniz ve kime anlattıysanız (ebeveyn, kız kardeş, erkek kardeş, arkadaş, danışman) şimdi size yardım etmenin yollarını düşünüyor.
Endişe Hakkında Sonsöz
Tasanın tamamen kötü olmadığını biliyor muydunuz? Bir sınav hakkında (en azından biraz) tsalanmazsanız, sınav için çalışmayabilirsiniz. Güneşte yanmaktan endişe duymadıysanız, güneş kremi sürmeyebilirsiniz.
Ancak bazı çocuklar o kadar çok tasalanır ki, bu onları ihtiyaç duydukları ve yapmak istedikleri şeyleri yapmaktan alıkoyar; bu durumu yaşıyorsanız artık ne yapacağınızı biliyorsunuz; 3. Adıma dönün ve birinden yardım isteyin.
